نویسنده و روزنامه‌نگار عراقی:

انتخابات محلی عراق پس از ۱۰ سال

به گزارش نخست نیوز، «مازن الزیدی» در یادداشت خود آورده است: دولت «محمد شیاع السودانی» نخست‌وزیر عراق، با وجود رقابت‌ و اختلافات سیاسی داخلی، موفق به برگزاری انتخابات محلی شد؛ انتخاباتی که پشت پرده آن برخی از رویکردهای تنگ نظرانه برای ممانعت یا تاخیر در فرایند برگزاری انتخابات تلاش می کردند، اما با این‌ وجود، دولت السودانی به عهد خود مبنی بر برگزاری انتخابات مطابق با برنامه و رویکرد دولت، مصوب مجلس عراق (که دولت کنونی توانست اعتماد نمایندگان ملت را در ۲۷ اکتبر ۲۰۲۲ به دست آورد،) عمل کرد. اهمیت انتخابات در احیای یک اصل قانون اساسی نهفته است که بر حق شهروندان برای انتخاب حکومت محلی خود در استان‌ها به عنوان بخشی از اصل قدرت مردم برای تعیین گزینه‌ های سیاسی خود تصریح می کند.

وی اضافه کرد:‌ احیای شوراهای استانی با توجه به ارتباط نزدیک بین این شوراها با منافع شهروندان در شهرها، محله ها و محل سکونتشان، نشان دهنده تجلی یک نوع از دموکراسی مستقیم است. همچنین احیای انتخابات شوراهای استانی را نیز می توان به عنوان پیام اعتماد به شهروندان در مورد اهمیت مشارکت آنها در انتخاب نمایندگان و تعیین سرنوشت در سطح محلی پس از ۱۰ سال فقدان اراده مردمی در حکومت محلی دانست. علاوه بر این، برگزاری انتخابات شوراهای استانی متغیرهای مهمی را به همراه داشت که برگزاری دومین انتخابات محلی در استان کرکوک یکی از این متغیرات بود که با ایجاد اختلاف بین جریانهای سیاسی آن، منجر به فقدان این حق مردمی و قانون اساسی از سال ۲۰۰۵ شد.

به نوشته این روزنامه نگار ، اختلاف نظر بر سر وزن حضور جریانهای سیاسی در استان کرکوک، به ویژه مطالبات مکرر کردها باعث شد تا مردم این استان از حق تعیین سرنوشت محروم شوند، در حالی که شهروندان دیگر کُرد در سایر استان ها در جریان انتخابات سال های ۲۰۰۹ و ۲۰۱۳ شوراهای خود را انتخاب می کردند. اصرار دولت السودانی بر برگزاری انتخابات شورای استانی کرکوک نشان‌ دهنده تعهد نخست‌وزیر به تضمین حق تعیین سرنوشت مردم کرکوک و همچنین عزم و حتی موفقیت آن در برچیدن درگیری و اختلاف وزنه‌های قومی در این چند قومیتی بود، به گونه ای که ما در این انتخابات شاهد چند قطبی شدن نبودیم.

الزیدی ادامه داد: شکاف و رقابت بین دو حزب بزرگ کردی، در اقناع اقشار کُرد برای حضور در انتخابات نقش مهمی ایفا کرد، به ویژه اینکه شهروندان کرکوک دیگر بر مطالبات گذشته خود برای مشروط کردن اجرای انتخابات به پرونده ماده ۱۴۰ و تمسک به شعار “کردستانی بودن کرکوک” اصرار نکردند. همچنین می توان به فضای «امنیت انتخاباتی» در انتخابات اخیر به عنوان عنصر قدرت در تحکیم امنیت و ثبات سیاسی که عراق در دولت السودانی شاهد آن است، اشاره کرد. علیرغم تحریم جریان صدر و تلاش برای ممانعت یا لغو انتخابات محلی، تدابیر امنیتی و فنی اتخاذ شده توسط دولت از بروز رخنه‌های امنیتی که فضای انتخابات را در برگزاری انتخابات خاص و عمومی مختل و گل آلود می‌کرد، جلوگیری کرد.

این نویسنده عراقی افزود: می توان گفت که دولت السودانی موفق شد حیثیت دولت و دستگاه های امنیتی را بازگرداند و السودانی در مدت یک سال از دوره خود موفق شد نقش خود و دولت را به عنوان فرمانده کل نیروهای مسلح اثبات کند. این امر به وضوح در تدارکات امنیتی پیش از انتخابات محلی منعکس شد که در نوع خود از نظر حفظ امنیت و عدم نقض امنیت از سال ۲۰۱۸ بی نظیر بود. این در حالی است که استان‌هایی که صحنه جولان داعش و سازمان‌های تروریستی بودند، یا استان‌های مختلط، هیچ گونه فعالیت تروریستی در آنها رخ نداد.

وی نوشت: نتایج انتخابات اخیر شوراهای استانی نیز با تدابیر سخت گیرانه و قاطع برای جلوگیری از تقلب یا سرقت رای دهندگان مشخص شد، بگونه ای که می توان انتخابات اخیر را اولین انتخابات در نوع خود در عراق دانست که شاهد هیچ گونه چالشی برای زیر سوال بردن نتایج و عدم شفافیت نبود. امروز پس از گذشت یک هفته از برگزاری انتخابات، کمیساریای عالی انتخابات هیچ اعتراضی درباره نتایج هیچ مرکز انتخاباتی اعلام نکرد که این به دلیل اقدامات دولتی و پارلمانی است که تقلب و عملیات خرید رای را که به طور گسترده در انتخابات گذشته شاهد بود، محدود کرد.

این روزنامه نگار عراقی اظهار کرد: کمیساریای انتخابات تحت نفوذ سیاسی قرار نگرفت و قانون انتخابات برای تعیین میزان مشارکت و محدود کردن آن فقط به دارندگان کارت بیومتریک اصلاح شد. این امر از پدیده خرید کارت های بی هویت که در انتخابات سال های اخیر رواج داشت، جلوگیری کرد. این محدودیت، حق رای را تنها به ۱۷ میلیون عراقی از ۲۷ میلیون عراقی که به سن هجده سال رسیده و حق رای دادن و شرکت داشتند، محدود کرد. محدود کردن انتخابات به دارندگان کارت‌های الکترونیکی یک طرح هوشمندانه و در عین حال مسئولانه برای پایان بازار داغی بود که در فصل‌های انتخاباتی با استفاده از کارت‌های بی هویت برای بازی کردن با وزن‌های انتخاباتی و تقلب در رای، داغ بود.

به گفته وی، پذیرش کارت بیومتریک هوشمند به حفاظت از اراده رأی دهندگان و تعیین وزن واقعی نیروهای سیاسی شرکت کننده در انتخابات محلی کمک کرد که این موضوع به عدم چالش و تردید در مورد نتایج انتخابات انجامید، موضوعی که برای اولین بار در عراق اتفاق می افتد. از این رو، میزان مشارکت در انتخابات محلی که بین ۴۱ تا ۴۵ درصد تخمین زده می شود، درصد بسیار خوبی تلقی می شود و برخلاف آنچه در مورد تحریم گسترده تبلیغ می شد، نشان دهنده مشارکت بالا در انتخابات است. آنچه بر اساس داده ها و آمارها صحت دارد، این است که تحریم تنها به مخاطبان یک جریان سیاسی محدود می شد که خود آن جنبش برای منافع خود تحریم را انتخاب کرد.

این نویسنده عراقی گفت: نکته مهم این است که میزان بالای مشارکت طبق قانون انتخابات از مجموع دارندگان کارت هوشمند محاسبه شد و نه از تعداد افراد بالغ هجده سال به بالا. به طور کلی، برگزاری انتخابات محلی نشان‌ دهنده موفقیت آشکار دولت آقای السودانی در پایبندی به تعهدات قانونی، تعهد آن به تقویت قانون اساسی و اصرار بر احیای یک اصل قانون اساسی است که مشارکت سیاسی در سطح محلی را تضمین می‌کند.

الزیای افزود: دولت عادلانه ترین انتخابات را برگزار کرد و نتایج به دور از چالش بود. دولت عراق شفاف‌ترین انتخابات را و به دور از تردید در نتایج آن برگزار کرد و این در حالی است که ثبات سیاسی که دولت از بیش از یک سال پیش بازگرداند، اکنون عراقی ها ثمرات آن را در قالب بازگشت زندگی دموکراتیک در عرصه سیاسی و تسریع جنبش بازسازی و سازندگی در حوزه خدمات مشاهده می کنند.