اقتصاد دانشبنیان، شیوه حکمرانی مبتنی بر دانش و تکنولوژی است و در این رویکرد بیشتر از اینکه کارهای یدی اهمیت داشته باشند، مهارت و تخصص اهمیت دارد و در واحدهای تولیدی دانشبنیان، ممکن است کار کارگرهای ساده توسط دستگاههای پیشرفته انجام شود و نیروهای متخصص، مغز افزار این واحدها تعریف میشوند.
اقتصاد مبتنی بر دانش، از نتایج تحقیقات و دستاوردهای علمی قدرت میگیرد و واحدهای دانشبنیان نیز بخش مهمی از منابعشان را به تجزیه و تحلیل دادهها، تحقیق و توسعه اختصاص میدهند و کسبوکارهای مبتنی بر این مفهوم بر سازگاری با تغییرات و نوآوری مداوم متمرکز هستند.
اقتصاد دانشبنیان با دانش ضمنی یعنی تجربه، یادگیری روش انجام کارها، قضاوت و تحلیل سروکار دارد و نوآوری و حفظ مزیتهای رقابتی جزء ارزشهای اصلی کسب و کارهای دانش بنیان به شمار میرود و نیروهای کار فعال در مجموعههای دانشبنیان، لزوما باید در حیطه خاصی متخصص باشند.
این اقتصاد مدرن به خاطر راه دادن ماشینها و هوش مصنوعی به فرایندهای تولید و ارائه خدمات، مشاغل جدیدی ایجاد میکند و بسیاری از مشاغل سنتی را از میدان به در میبرد.
اینها همه مزایای اقتصاد دانشبنیان است و سنگ بنای این اقتصاد با اولین قانون دانشبنیانها در سال ۸۹ یعنی حمایت از شرکتهای دانشبنیان گذاشته شد و اکنون در سایه دومین قانون مصوب، فعالان این عرصه از محدود بودن بازارهای داخلی و صادرات دانش بنیان سخن میگویند و این در حالی است که چالشهایی که روز اول برای فعالان این عرصه مطرح بود؛ یعنی عدم اعتماد به شرکتهای دانش بنیانها، تصمیمگیریهای خلقالساعه، تصمیم گیریهای جداگانه دستگاهها، عدم امنیت در محیطهای کسب و کار … و … و … و … همچنان بر قوت خود باقی مانده است.
در میزگرد ایسنا با حضور فعالان عرصه دانشبنیان به بیان این چالشها پرداختند و تاکید کردند که از دولت آینده انتظار میرود با گشت و گذاری در اکوسیستم نوآوری و فناوری، بر توانمندیهای فناوران و فعالان این عرصه اعتمادسازی صورت گیرد و اگر در مناظرهها صحبت از بهرهگیری از تجارب بینالمللی میشود، به فناوریهای لبه دانش تولید داخل اعتماد شود؛ «این فناوریها ارزش یک بار تست را دارند»!.
نقش معاونت علمی در بهره گیری از فناوریهای لبه دانش
حسین اسماعیلی، عضو هیات مدیره و مدیر بازرگانی یکی از شرکتهای دانشبنیان مستقر در پارک فناوری پردیس در میزگرد ایسنا، فعالیت این شرکت را در زمینه گازیساز پسماند دانست و گفت: این فناوری با نام Gasification (فرآیند گازیسازی)، قبل از بومیسازی توسط متخصصان داخلی، در اختیار کشورهای بزرگ و صنعتی ژاپن، امریکا، آلمان و ایتالیا قرار داشت و ما با تکیه بر توان تیم فنی شرکت، این محصول را در کشور بومیسازی کردیم.
وی پیادهسازی پایلوت ۵ تن زباله در روز در محیط کارگاهی این شرکت را گام دیگری برای توسعه این فناوری ذکر کرد و ادامه داد: بر روی این پایلوت مجوزهای دانشبنیان و استاندارد صادر شد، ضمن آنکه این سامانه به ثبت اختراع رسید.
اسماعیلی به معرفی تکنولوژی Gasification پرداخت و ادامه داد: این فناوری، تکنولوژیای است که هر نوع پسماندی که وارد این سامانه شود، به گاز سنتز قابل اشتعال تبدیل خواهد شد. محصول نهایی این سامانه گاز است که یا میشود مستقیما از این گاز در مشعلها استفاده کرد و یا گاز خروجی را به ژانراتور، متصل و به برق تبدیل کرد.
وی مدیریت پسماند و حفظ محیط زیست را یکی از چالشهای بزرگ پیش روی مدیران کشور بهویژه در استانهای شمالی دانست و ادامه داد: ما چیزی به نام مدیریت پسماند نداشتیم و آنچه که تاکنون انجام شده، جمعآوری زباله و دفع سنتی آن بوده است. مدیریت پسماند به معنای چرخه حذف پسماند است که تاکنون اجرایی نشده است.
عضو هیات مدیره این شرکت اضافه کرد: مسؤولان دستگاههای مرتبط تاکنون بر اساس درک و فهمشان از موضوع در این حوزه ریلگذاریهایی را در ۲۰ سال گذشته انجام دادند که هیچ کدام آنها قابل استفاده و موفقیت آمیز نبوده است؛ چرا که اگر اقدامات حوزه مدیریت پسماند موفقیت آمیز بود، امروزه موضوع پسماند از یک موضوع حاد به امنیتی تبدیل نمیشد.
وی با اشاره به برخی نارضایتیها در حوزه پسماند در شهرهای شمالی، گفت: در آخرین سفر رئیس جمهور شهید به مازندران، مساله و معضل اول این استان را پسماند ذکر کردند، ولی متاسفانه معاونت علمی که متولی حمایت از شرکتهای دانش بنیان است و طی فرایند بازدید از مجموعه ما، مجوز دانشبنیانی برای ما صادر کرده است، حتی برای یک بار نسبت به معرفی طرح ما به مسؤولان اقدام نکرده است.
اسماعیلی، اولین انتظار از دولت آینده را موضوع اعتماد به جوانان عنوان کرد و گفت: وقتی به فرایند تجاریسازی و فروش محصولات دانشبنیان توجه کنیم، مشاهده میشود که اعتماد به شرکتهای دانشبنیان در کشور وجود ندارد. در شعار، از اعتماد به جوانان و میدان دادن به آنها و استفاده از آنها به خوبی سخنرانی میشود؛ ولی در پای میدان، این رویکرد وجود ندارد.
وی تاکید کرد: همچنین انتظار داریم که در دولت آینده نقش ارتباطی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاست جمهوری در میان شرکتهای دانشبنیان، صنعت و جامعه پررنگتر باشد. ۹۰ درصد از مشتریان محصول ما از میان دولتیها و نهادهای حکومتی است و نقش معاونت علمی بسیار پررنگتر و فعالتر باید باشد. متاسفانه ریلگذاریهای اشتباهی صورت گرفته است و میتوان گفت که در آن زمان که این ریل گذاریها صورت گرفته، این فناوریهای نوین برای امحاء زباله نبودهاند و اکنون نیاز داریم که این ریل گذاریها تغییر کند.
اسماعیلی با تاکید بر لزوم «شجاعت» در تصمیمگیریها در دولت، اظهار کرد: ما اعتقاد نداریم که کل بازار ایران در اختیار دانشبنیانهای داخلی باشد، ولی وقتی یک فناوری نوین خلق میشود، ارزش یک بار آزمودن را دارد. در مناظرات دائما صحبت از تجربیات کشورهای موفق میشود و یک فناوری موفق در حوزه محیط زیستی زباله پیش روی ما قرار دارد و کشورهای پیشرفته دنیا نیز از آن بهره میبرند و انتظار داریم که به مزیتهای فناوریهای داخلی توجه شود. یکی از مزایایی که سامانه ما دارد، این است که ۹۰ درصد از قطعات آن ساخت داخل است و ۱۰ درصد مابقی آن نیز در بازار داخلی موجود است و نیازی به واردات آنها نیست.
منبع ایسنا
دیدگاهتان را بنویسید