«سواد سلامت»

غفلت از واکسیناسیون اجتماعی و سواد رسانه‌ای

به گزارش نخست نیوز،

دکتر فرشید رضایی، مدیر دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت با حضور در استودیو خبر نخست و در گفت‌وگویی تفصیلی درباره اهمیت سواد سلامت و ارتقای آن در دنیای امروز، ضمن مروری بر نگاه تمدن‌های بشری متعددی به موضوع سلامت در طول تاریخ، اظهار کرد: از زمان پیدایش تمدن‌های بشری تا به امروز، دیدگاه‌های مختلفی در ارتباط با سلامت بر مبنای فرهنگ‌ها، باورها، جهان‌بینی‌ها و تکنولوژی‌های موجود مطرح شده است. به طور کلی، بررسی‌ دیدگاه‌ها و نگرش‌ها به موضوع سلامت در گذشته، بیانگر این است که نگاهی «درمان‌محور» به موضوع سلامت داشته‌اند.

از «پزشکان پابرهنه» تا «پزشکی مدرن» امروز

وی با اشاره به ظهور علم «پزشکی مدرن» از حدود ۲۰۰ سال گذشته، توضیح داد: پیش از ظهور علم پزشکی مدرن، طبیبان و حکیمان نسبت به درمان بیماران در قالب «طب سنتی کشورها»  اقدام می‌کردند و با توجه به دیدگاهی که نسبت به سلامت و بیمار داشتند به دنبال کشف بیماری بودند.

این متخصص بیماری‌های عفونی ادامه داد: دیدگاه‌ها و باورهای متفاوتی در طول تاریخ در مورد طبیبان و حکمیان وجود داشت و به همین دلیل هم عناوین مختلفی برای آنها به‌کار می‌بردند. به طور مثال، طبیبان و حکیمان در برخی کشورها با عنوان «پزشکان پابرهنه» خوانده می‌شدند و به خدمت‌رسانی به بیماران در یک منطقه می‌پرداختند.

مدیر دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت همچنین به حضور اطبا در دربار پادشاهان اشاره کرد و گفت: پزشکان  برای درمان بیماری‌ها در دربار پادشاهان و حاکمان نیز حضور داشتند و طبیبانی که می‌توانستند بیماری‌های سخت‌تر را درمان کنند از محبوبیت بیشتری برخوردار بودند و این موارد عموما حول و حوش درمان‌نگری بود.

این متخصص بیماری‌های عفونی درباره تربیت طبیبان در گذشته خاطرنشان کرد: افراد بسیاری نسبت به فراگیری علم طب اقدام می‌کردند اما تعداد بسیار محدودی از آنها می‌توانستند به جایگاه «حکیم ابوعلی سینا» نایل شوند و تعدادی از فراگیران علم طب به پزشکی چیره‌دست تبدیل می‌شدند. هرچند بوعلی سینا نگاه صرفا درمان‌نگر نداشته است اما جو حاکم بر جامعه با علم پزشکی کار داشته است و طبیب را برای پیشگیری نمی‌شناختند. یکی از چالش‌ها در وضعیت آموزش طب در گذشته آن بود که روند آموزشی آن بازه زمانی از منظر کیفی کنترل نمی‌شد.

و اما دخالت «خرافات» در آموزش

وی ادامه داد: البته فقدان کنترل کیفی تنها مشکل نظام آموزشی آن بازه زمانی نیست بلکه «خرافات» و «اقدامات اشتباه» نیز در امر آموزش دخیل بود و آن را تحت تاثیر قرار می‌داد. با توجه به تاثیر خرافات و انجام کارهای اشتباه، دانش‌آموختگان، افرادی نبودند که حکیم، آنها را تربیت کرده بود. برخی اقدامات طبیبان سبب آسیب‌رساندن به انسان‌ها می‌شد و دچار مشکلات عصبی و مغزی می‌شدند؛ به طوری که برخی از آسیب‌های پزشکی آن بازه زمانی در کتب علمی به تصویر کشیده شده، به طور مثال، برخی طبیبان با میخ به سر بیمار ضربه می‌زدند تا ارواح خبیث از بدن آنها جدا شود یا بتوانند رفتار بیمار را کنترل‌کنند!

منبع ایسنا