نخست نیوز – از 7 اکتبر تحولات خاورمیانه، موضوع غزه و لبنان و طی دو هفته گذشته بحث وحدت سرزمینی سوریه و سقوط پر سرعت بشار اسد به عنوان رویدادهایی که ثبات و امنیت کل خاورمیانه و شاید بخشهای دیگر از اروپا و اوکراین را تحت تاثیر قرار داده در این مقوله قابل تحدید و بررسی است. اگر به آخرین مورد آن بپردازیم یعنی سوریه، باید به این سوالات پاسخ دهیم که جغرافیای عمومی و سیاسی فرهنگی سوریه چگونه است؟ طی 54 سال گذشته چه سیستم سیاسی در آنجا حکومت کرده است؟ عوامل و زمینههای این تحول اخیر یعنی فروپاشی سوریه چه بوده است؟ بازیگران صحنه چه عواملی هستند؟ چه سرنوشتی را میتوان برای آینده سوریه متصور شد؟
سوریه کشوری فاقد یک بافت منسجم ملی و مدنی بوده و اطلس قومی، زبانی و مذهبی این کشور رنگارنگ است. 73 درصد سنی، 15 درصد علوی، 8 درصد کرد سنی و حدود 3 درصد شیعه و دروزی هستند. به لحاظ حوزه همسایگی بالاترین مرزها را با ترکیه و عراق دارد و از سمت دیگر با اردن و رژیم اشغالگر قدس و لبنان هم مرز است.
این کشورها به استثنا ترکیه طی سالهای اخیر و به خصوص در جریان یورش داعش جولانگاه تحرکات نظامی بودند و تاثیر داشتند. وجه قالب این حکومت یک حکومت اقلیت برخوردار از دیکتاتوری کم نظیر خانوادگی بوده و لذا یک اقلیتی در این کشور حکومت میکردند. به لحاظ ژئوپلتیکی موقعیت سوریه در تعامل با محور مقاومت و رژیم اسراییل یک موقعیت بسیار حساس بوده و سایر بازیگران منطقهای و بین المللی هم در این حوزه موثر بودند.
در جریان دفع فتنه داعش در زمین سوریه، مبارزه با داعش به عنوان یک هدف بین المللی برگزیده شد و صرف از نظر از درگیریهای داخلی حکومت دمشق به کردها اهل سنت و معرضین و درگیری هایی که با ترکیه پیدا شد، بحث انسجام ملی این کشور به شدت آسیب دید.
دیدگاهتان را بنویسید