راز ماندگاری تورم در ایران
به گزارش نخست نیوز،
دکتر مهدی یاراحمدی خراسانی
دهم مهرماه در تقویم ملی بهعنوان روز نخبگان نامگذاری شده است؛ روزی برای یادآوری جایگاه اندیشه، دانش و خلاقیت در پیشرفت کشور. جامعهای که نخبگان خود را نمیبیند، محکومبه عقبماندگی است، و ملتی که سرمایههای انسانیاش را از دست بدهد، ثروتمندترین منابع طبیعیاش هم نمیتوانند جبرانکننده این فقدان باشند. امروز، یکی از دغدغههای اساسی، مهاجرت نخبگان و کاهش انگیزه آنان برای ماندن در کشور است؛ موضوعی که نهتنها یک معضل فردی، بلکه یک چالش ملی محسوب میشود. پرسش اصلی اینجاست: چه موانعی پیشروی نخبگان است و چه راهکارهایی برای حفظ آنان در کشور میتوان ارایه داد؟
۱. چالشهای پنهان اما واقعی نخبگان
نخبگان ایرانی، چه در حوزههای علمی و دانشگاهی، چه در عرصههای فناوری، هنر و ورزش، با مشکلات متعددی روبهرو هستند. محدودیت فرصتهای شغلی متناسب با تواناییها، نبود زیرساختهای کافی برای پژوهش و نوآوری، کمبود حمایت مالی و اداری، و نیز نگاههای سلیقهای در نظام مدیریتی، بخشی از این چالشهاست. از سوی دیگر، بیتوجهی به شأن اجتماعی و منزلت نخبگان، انگیزهی آنان را تضعیف میکند. نتیجه آن است که بسیاری ترجیح میدهند سرزمین دیگری را برای شکوفایی انتخاب کنند؛ جایی که قدر تواناییهایشان بیشتر دانسته شود.
۲. چرا باید نخبگان را حفظ کنیم؟
سرمایه انسانی، بهویژه نیروی نخبه، موتور محرکه توسعه پایدار است. کشورهایی که امروز در فناوریهای نوین، اقتصاد دانشبنیان و عرصههای علمی سرآمد شدهاند، این موفقیت را مرهون سرمایهگذاری جدی بر روی نخبگانشان هستند. برای ایران نیز حفظ نخبگان، نهفقط بهمعنای جلوگیری از “خروج مغزها”، بلکه تضمین آیندهای روشن است. نخبگان میتوانند در حل چالشهای پیچیده اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نقشآفرین باشند و کشور را به سمت پیشرفت واقعی هدایت کنند. مهاجرت گسترده آنان، درواقع مهاجرت امید و کاهش سرمایه اجتماعی را نیز به همراه دارد.
۳. راهکارهای ماندگاری اندیشهها
برای جلوگیری از مهاجرت نخبگان، صرفاً شعار و نامگذاری کافی نیست. باید سیاستهای عملی و کارآمد اتخاذ شود. نخست، ایجاد بسترهای واقعی برای اشتغال و کارآفرینی نخبگان ضروری است. دوم، حمایتهای مالی، اداری و قانونی از فعالیتهای علمی و فناورانه باید بهطور شفاف و بدون بروکراسی دستوپاگیر در دسترس آنان قرار گیرد. سوم، توجه به کرامت اجتماعی نخبگان و بهرهگیری از آنان در تصمیمسازیها میتواند احساس تعلق به کشور را تقویت کند. همچنین، تشکیل شبکههای همکاری میان نخبگان داخلی و خارج از کشور میتواند زمینه بازگشت و مشارکت بیشتر آنان را فراهم آورد.
سخن پایانی
روز نخبگان فرصتی است تا بهجای سخنرانیهای تکراری و رفتارهای کلیشهای با نگاهی واقعبینانه به مشکلات و راهحلها بنگریم. نخبگان سرمایههای بیبدیل این سرزمیناند؛ سرمایههایی که اگر پاس داشته شوند، آیندهای درخشان برای ایران رقم خواهند زد. نگهداشتن نخبگان در کشور بهمعنای فراهم آوردن بستری برای پرواز اندیشههاست، نه به زنجیر کشیدن آنان. اگر امروز در اندیشهی ماندگاری نخبگان باشیم، فردا در مسیر توسعه و عزت ملی، گامهای استوارتری برخواهیم داشت.
دیدگاهتان را بنویسید