نخست نیوز – مصطفی مسگری: مراحل ساخته شدن یک دور دیگر، یک تراژدی تمام عیار بود. قصه اصلی فیلم جدید «توماس وینتبرگ» براساس خاطرات دخترش «ایدا» نوشته شده است. ابتدا قرار بود تا ایدا به عنوان بازیگر نقش دخترِ مارتین در فیلم حضور داشته باشد اما با مرگ او در یک تصادف رانندگی، تغییراتی در فیلمنامه ایجاد شد. وینتربرگ «یک دور دیگر» را به روح دخترش تقدیم کرده و سکانسهای کلاس را در همان مدرسهای ضبط کرده که دخترش در آنجا درس میخوانده و کسانی که در کلاس درس حضور دارند نیز همکلاسیهای ایدا هستند.
قصه فیلم درباره معلمی به نام مارتین است که دچار بحران میانسالی شده و وضعیت روحی چندان رضایت بخشی ندارد. در این شرایط او به همراه دوستانش به راه حلی برای غلبه بر وضعیت دست پیدا میکند و آن نوشیدن الکل به مقداری مشخص در طول روز است! اما این تصمیم تبعاتی دارد و…
مارتین حالا وارد میانسالی شده و بیش از هر زمان دیگری افسرده است. او نیاز به محرکی برای تغییر سبک زندگی اش دارد، پس به سراغ دوستانش می رود. افراد میانسالی که وضعیتی بهتر از مارتین ندارند و آنها هم به نحوی درگیر زندگی روزمره شده اند. راه حلی که آنها برای خارج شدن از وضعیت در نظر می گیرند، رو آوردن به الکل است! از دیدگاه آنها، مصرف الکل به مقدار مشخص در طول روز ضروری است و سبب آرامش ذهن می شود. دیدگاهی که شاید جنبه رسمی پیدا نکند و از لحاظ علمی نیز با چالش هایی مواجه باشد، اما برای قانع کردن چهار میانسال افسرده بهترین گزینه ممکن محسوب می شود! معلم های میانسال فیلم هرگز به دنبال اهداف بزرگ در زندگی شان نبوده اند. مارتین که نخبه آنها محسوب می شد، زندگی عادی را انتخاب کرد تا در کنار همسر و فرزندانش باشد و دیگران نیز وضعیتی مشابه دارند. آنها الکل را انتخاب می کنند تا بتوانند همان زندگی عادی خود را حفظ نمایند.
«یک دور دیگر» به خوبی توانسته دنیای میانسالی را برای تماشاگر ترسیم نماید. دنیایی که اغلب به افسردگی گرایش می یابد و فرد را در یک چرخه روزمرگی کامل غرق می کند. در این شرایط هر تلنگری می تواند فرد میانسال را از مسیری که قرار دارد منحرف نماید. برای مارتین که هر لحظه زندگی اش شبیه قبل است، یک عامل بیرونی ساده می تواند محرک باشد و او الکل را انتخاب می کند. وینتربرگ در « یک دور دیگر » به سراغ کلیشه رابطه خارج از ازدواج نمی رود و به درستی آقای معلم داستان را مرد خانواده معرفی می کند. مارتین خانواده اش را دوست دارد و عاشق همسرش است اما به نظر می رسد فاصله زیادی بین او، همسر و فرزندانش وجود داشته باشد. آنها سالهاست که او را نادیده گرفته و به حال خود رها کرده اند.
اما مارتین پس از تجربه مصرف الکل، روحیه ای مضاعف پیدا کرده و به زندگی شاد سابق خود باز می گردد.به نظر می رسد که موتور محرک زندگی او نه نسخه های درمانی روانشناسان بلکه مصرف الکل است! الکل او را در کلاس درس سرپا نگه داشته و باعث شکل گیری دوباره ارتباط میان او و شاگردانش می شود. مارتینِ سرحال حالا تاریخ را به شکلی بهتر برای شاگردانش بازگو می کند و توجه آنها را به خود جلب کرده. او حتی در خانه و برای فرزندانش نیز پدری متفاوت از گذشته است. برنامه های طبیعت گردی که در سال های اخیر از خانواده دریغ شده، مجددا توسط مارتین در دستور کار قرار می گیرد تا شروعی دوباره برای این خانواده نه چندان صمیمی باشد. اما سوالی که فیلم مطرح می کند این است که آیا الکل می تواند مرهمی برای تمام دردها باشد؟
«یک دور دیگر » با فیلمنامه دقیق خود مخاطب را وارد چالشی مهم می کند. چالشی که یک سمت آن مارتینِ افسرده قرار دارد که هرچه در نوشیدن پیش می رود، تجربه های لذت بخش زندگی اش در حال بازگشت است اما در طرف دیگر جامعه قانونمند دانمارک قرار دارد که برای مصرف الکل رویه ای سخت گیرانه دارد. جامعه ای که نسخه ای برای افراد میانسال افسرده همچون مارتین ندارد. در این شرایط است که عاملی همچون الکل تبدیل به بدترین و در عین حال صمیمی ترین دوست فرد میانسال می شود. الکلی که توانسته عامل احیای زندگی اجتماعی مارتین در میانسالی شود اما در عین حال در حال منجر به افشا شدن رازهایی شده که باعث از هم پاشیدن زندگی خانوادگی اش شده است.
فیلم به خوبی به تاثیر متفاوت مصرف الکل در زندگی شخصیت ها اشاره می کند. الکل اگرچه مشکلات مارتین را از میان برداشته اما توماس را به سوی تباهی هدایت کرده است. تاثیر متفاوت الکل بر زندگی افراد نکته مهمی است که وینتربرگ به درستی به آن اشاره کرده تا نگاهی یکسویه به سوژه اش نداشته باشد. با اینحال ایرادی که می توان به فیلم وارد دانست، بررسی جنبه علمی مصرف الکل توسط معلمان است که کارکرد مشخصی در پیشبرد درام ندارد و ارتباط آن با دیگر بخش های فیلم مشخص نیست. این مقاله در نهایت نه چیزی را به اثبات می رساند و نه تبدیل به عاملی برای حقانیت عملکرد معلمان می گردد.
فیلم جدید توماس وینتبرگ در تمامی بخش های بصری و فنی اثری ستایش برانگیز است. از نورپردازی های طبیعی و تصویربرداری صحیح و اصولی به سبک ” دوربین روی دست ” و تدوین عالی گرفته تا به تصویر کشیدن یک زندگی واقعی تمام عیار بر پرده سینما بدون اغراق های سینماتیک، یک بازگشت کامل باشکوه به ریشه های مکتب سینمایی « دگما 95 » است که خودِ این کارگردان و دیگر کارگردان دانمارکی، لارس فون تریر در دهه نود آن را پایه گذاری کردند. سینمایی انسانی که هنگام تماشا تبدیل به بخشی از وجود تماشاگر می شود. مارتین در « یک دور دیگر » تبدیل به خودِ مخاطب می شود به حدی که تک تک دقایق زندگی او برای تماشاگر اهمیت یافته و این رویکرد، هنر وینتربرگ در شخصیت پردازی را به تصویر کشیده است.
دیدگاهتان را بنویسید