به گزارش نخست نیوز،وزارت بهداشت بر اساس قانون موظف است آثار بهداشتی، اقتصادی و آمار و ارقام مرگهای منتسب به آلودگی هوا را با هدف حمایت طلبی و انجام اقدامات اثربخش به منظور کاهش این مرگها بررسی کند؛ بر همین اساس هم از سال ۹۶ تاکنون نسبت به محاسبه مرگهای منتسب به آلودگی هوا اقدام کرده و به تدریج هم بر تعداد شهرهایی که طی این بازه زمانی مورد بررسی قرار گرفتهاند، افزوده شده است.
طبق آخرین بررسی وزارت بهداشت، هزینههای مرگهای منتسب به ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون در سال گذشته نیز ۱۲میلیارد دلار یعنی حدود ۶۰۰ هزار میلیارد تومان برآورد شده است.
دکتر عباس شاهسونی – رییس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت در گفتوگوی تفصیلی با ایسنا، با اشاره به انجام این مطالعه برای کمیسازی اثرات بهداشتی و اقتصادی منتسب به آلاینده ذرات معلق PM ۲.۵ در سال گذشته، به تشریح عوارض این معضل بهداشتی در کشور پرداخت که در پی میآید:
دکتر عباس شاهسونی در گفتوگو با نخست ، با بیان اینکه «آلودگی هوای شهرهای ایران» موضوعی قدیمی است و به سالهای اخیر مربوط نمیشود، اظهار کرد: سالهای سال است آلودگی هوا را تجربه میکنیم؛ به طوری که مواجهه و بررسی صفحات تاریخ بیانگر این است که آلودگی هوای تهران در برخی از روزهای پیش از انقلاب اسلامی نیز گزارش شده است.
آلودگی هوا؛ پیامد کشف آتش و سوختهای فسیلی
وی با بیان اینکه مواجهه با آلودگی هوا فقط به ایران محدود نمیشود و تمام کشورهای جهان با این پدیده روبرو هستند، گفت: مواجهه انسانها با پدیده آلودگی هوا، یک موضوع تاریخی است و به زمان کشف آتش بازمیگردد. هنگامی که انسانها آتش را کشف کردند و از سوختهای فسیلی بهره بردند با آلودگی هوا مواجه شدند؛ به عبارت دیگر میتوان گفت که آلودگی هوا، پیامد استفاده از سوختهای فسیلی و کشف آتش است.
آلودگی هوا؛ دومین عامل مرگومیر انسانها در دنیا
رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت در عین حال درباره پیامدهای آلودگی هوا به ایسنا توضیح داد: آلودگی هوا میتواند پیامدهای متعددی داشته باشد و تحت تاثیر قرار گرفتن حوزه سلامت از آثار پدیده آلودگی هوا محسوب میشود. براساس گزارشهای سازمان جهانی بهداشت، آلودگی هوا، دومین عامل مرگومیر انسانها در جهان است. در این میان «فشار خون» نخستین علت مرگومیرها است که در این زمینه هم بررسیها نشان میدهد بخشی از علل شیوع فشار خون به دلیل آلودگی هوا است.
سکونت بیش از ۹۹ درصد مردم جهان در مناطق آلوده
این استاد دانشگاه علومپزشکی شهید بهشتی درباره میزان حضور مردم در مناطق آلوده گفت: سازمان جهانی بهداشت در گزارشی نوشته است که بیش از ۹۹ درصد مردم جهان در مناطقی زندگی میکنند که میزان غلظت آلایندههای آن مناطق به ویژه ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون از میزان رهنمودهای سازمان جهانی بهداشت بیشتر است. اگرچه تمام کشورهای جهان آلودگی هوا را تجربه میکنند اما شدت مواجهه با این پدیده در کشورهای مختلف، متفاوت است.
میزان مواجهه استانهای مختلف با آلودگی هوا
وی ادامه داد: بر همین اساس میزان مواجهه استانهای کشور ما با پدیده آلودگی هوا نیز از الگوی جهانی پیروی میکند؛ یعنی شدت آلودگی هوای استانهای کشور یکسان نیست. به طوری که به عنوان مثال طوفانهای گردوغبار برخی مناطق کشور مانند شهر «زابل» سبب افزایش میزان غلظت ذرات معلق شده، به نحوی که میانگین غلظت ذرات کمتر از ۲.۵ میکرون شهر زابل بسیار بالاتر از توصیههای (رهنمود) سازمان جهانی بهداشت است. همچنین میانگین غلظت ذرات کمتر از ۲.۵ شهر تهران و کشور، بیش از رهنمودهای سازمان جهانی بهداشت است.
رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت در این باره ادامه داد: بررسی مقابلهای «میانگین غلظت ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون کشور» با «رهنمودهای سازمان جهانی بهداشت» بیانگر این است که اختلاف چشمگیری میان این دو مولفه وجود دارد. نه تنها وضعیت «میانگین غلظت ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون کشور» با «رهنمودهای سازمان جهانی بهداشت» بسیار فاصله دارد، بلکه میانگین ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون با «استاندارد ملی ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون» هم تفاوت دارد و حدود ۲.۵ برابر استاندارد ملی است.
استاندارد جهانی غلظت آلایندهها
وی با بیان اینکه رهنمود سازمان جهانی بهداشت «حد سلامت» نامیده میشود، توضیح داد: منظور از حد سلامت این است که میزان ذرات کمتر از ۲.۵ میکرون میبایست ۵ میکروگرم بر مترمکعب باشد. سازمان جهانی بهداشت با استناد به تحقیقات متعددی که در مناطق مختلف دنیا انجام داده به این نتیجه رسیده اگر ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون، کمتر از ۵ میکروگرم باشد کمترین اثر بر سلامتی را دارد.
رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت با بیان اینکه رهنمود سازمان جهانی بهداشت در خصوص میزان غلظت ذرات کمتر از ۲.۵ میکرون در گذر زمان تغییر کرده، خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه میزان ذرات کمتر از ۲.۵ میکرون میبایست ۵ میکروگرم بر مترمکعب باشد تا کمترین اثر بر سلامت مردم را داشته باشد، سازمان بهداشت جهانی حد سلامت ذرات کمتر از ۲.۵ میکرون را از ۱۰ به ۵ میکروگرم بر مترمکعب کاهش داده که این تغییر در سال ۲۰۲۱ اعلام شد.
وضعیت آلودگی هوا در شهرهای کشور
شاهسونی در عین حال با بیان اینکه عمده مشکلات کشور در حوزه آلودگی هوا برای کلانشهرها و شهرهایی است که با پدیده طوفان گردوغبار مواجه هستند، افزود: آمار و ارقام بیانگر این است که حدود ۱۰ میلیون نفر در پایتخت سکونت دارند و به طور متوسط روزانه ۲.۵ میلیون نفر در سطح شهر تهران تردد میکنند. همچنین در ارتباط با طوفانهای گردوغبار باید گفت شدت مشکلات مواجهه با این پدیده در مناطق غربی، جنوبی و جنوبغرب کشور بیشتر است.
استاد دانشکده بهداشت و ایمنی دانشگاه علومپزشکی شهید بهشتی درباره شدت آلودگی هوای کشور گفت: نتایج بررسی وزارت بهداشت بیانگر این است که میزان ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون در ۲۵ درصد از روزهای سال گذشته حدود ۱۵ میکروگرم بر مترمکعب کمتر بوده و همچنین در ۷۵ درصد از روزهای سال گذشته (۱۴۰۲) از میزان رهنمود سازمان جهانی بهداشت بیشتر است.
کدام شهرها پاکترین هوا را دارند؟
فقط ۱۲ روز هوای پاک برای پایتخت
رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت اظهار کرد: شهرهایی مانند شاهرود، سنندج و ارومیه باکیفیتترین هوا را در سال گذشته (۱۴۰۲) داشتهاند؛ به طور مثال، میزان غلظت ذرات کمتر از ۲.۵ میکرون ۹۴ درصد روزهای سال گذشته در شهر سنندج از میزان رهنمود سازمان بهداشت جهانی کمتر است. این مولفه برای شاهرود و ارومیه به ترتیب ۸۲ و ۷۷ درصد است. این درحالیست که بررسیها بیانگر این است تعداد روزهایی که میزان ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون آن کمتر از رهنمودهای سازمان جهانی بهداشت باشد برای شهروندان تهرانی ۱۲ روز است که معادل ۳ درصد روزهای سال گذشته میشود.
وی با بیان اینکه شهرهای «زابل» و «ایرانشهر» طوفانهای گردوغبار را تجربه میکنند، اظهار کرد: شهرهای زابل و ایرانشهر، آلودهترین شهرهای کشور هستند. همچنین شهرهای تهران، اصفهان و مشهد که جزو کلانشهرهای ایران به حساب میآیند، غلظت بالای آلایندههای هوا را تجربه میکنند.
شاهسونی با بیان اینکه میزان آلایندههای هوا در شهرهای کوچک محدود است، خاطرنشان کرد: به دلیل اینکه منابع آلاینده هوا در شهرهای کوچک محدود است مشکلی در ارتباط با آلودگی هوا در شهرهایی از این دست وجود ندارد.
وضعیت اقلیمی و طوفانهای گرد و غبار
وی درباره تاثیر طوفانهای گردوغبار بر میزان آلودگی هوا نیز گفت: میزان تاثیر طوفانهای گردوغبار بر آلودگی هوا با وضعیت اقلیمی یک منطقه ارتباط مستقیم دارد. البته خوشبختانه طوفانهای گردوغباری استانهای غربی که از عراق به کشور وارد میشود در سال گذشته کاهش یافته است. با توجه به کاهش طوفانهای گردوغبار مناطق غرب کشور میتوان گفت که میزان غلظت ذرات معلق هوای شهرهای خرمآباد، کرمانشاه، اهواز در سال گذشته نسبت به سال ۱۴۰۱ کاهش یافته است.
افزایش تعداد طوفانهای گردوغباری در شرق کشور
رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت ادامه داد: اگرچه میزان طوفانهای گردوغبار مناطق غربی کشور در سال گذشته کاهش یافته اما این پدیده در مناطق شرق کشور به ویژه شهر زابل افزایش یافته است. همچنین میزان ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون شهر زابل در سال گذشته نسبت به سال ۱۴۰۱، ۲ برابر بیشتر است. بررسیها بیانگر این است که طوفانهای گردوغبار سال گذشته نسبت به دو سال گذشته حدود ۳ برابر افزایش یافته است.
ارتباط بیشتر ۴ بیماری با آلودگی هوا
شاهسونی در ادامه صحبتهایش در پاسخ به سوال ایسنا درباره بیماریهای منتسب به آلودگی هوا توضیح داد: آلودگی هوا، یک ریسکفاکتور محسوب میشود و بر انسانها از دوران «جنینی» تا «سالمندی» از جهات مختلف اثر میگذارد. آلودگی هوا نباید به عنوان عامل ابتلای چند بیماری در نظر گرفته شود؛ چرا که بر سلامت انسانها از وجوه مختلف اثر میگذارد. اما بررسیها بیانگر این است که چهار بیماری «سکته قلبی»، «سکته مغزی»، «سرطان ریه» و «بیماریهای مزمن انسداد ریویی» با آلودگی هوا ارتباط بیشتری دارند. سال ۲۰۱۶، سازمان جهانی بهداشت در گزارشی نوشت «آلودگی هوا» عامل اصلی سرطان ریه است و مواجهه طولانیمدت با آلودگی هوا میتواند خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش دهد.
بیش از ۳۰۰۰۰ مرگ منتسب به آلودگی هوا در ۱۴۰۲
۶۹۳۹ مرگ سهم پایتخت
رییس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت در این باره به ایسنا ادامه داد: وزارت بهداشت، بیماریهای منتسب به آلودگی هوا را در ۵۷ شهر طی سال گذشته مورد بررسی قرار داده و نتایج این بررسی بیان میکند که میزان مرگهای منتسب به آلودگی هوا ۳۰هزار و ۶۹۲ نفر در سال ۱۴۰۲ است. سهم پایتخت از مرگهای منتسب به آلودگی هوا طی سال گذشته ۶ هزار ۹۳۹ نفر است. همچنین سهم ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون از میزان مرگومیر کشور ۱۲.۶ درصد است. جامعه آماری ۴۸ میلیون نفری را مورد رصد و پایش قرار دادهایم.
رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت ادامه داد: متاسفانه، میزان مرگهای منتسب به ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون در شهرهای «ماهشهر»، «ریگان»، «تهران»، «مشهد»، «اصفهان» و «اراک» از میانگین کشوری بیشتر است.
منبع ایسنا
دیدگاهتان را بنویسید