آفریقا پیشتاز شد؛ اروپا به صدر آمد
به گزارش نخست نیوز
علی عدالتیان _ درحالی که جامعه هنوز از تبعات دونرخی بودن سوخت درسالهای گذشته رها نشده، اکنون قراراست نظامی پیچیدهتروچندلایهتر برعرضه بنزین حاکم شود. تصمیمی که بسیاری ازاقتصاددانان آن رانه اصلاح بلکه گسترش آشفتگی دربازار انرژی میدانند. دولت مدعی است هدف از این طرح عدالت در مصرف و مدیریت یارانههاست، اما تجربه نشان داده هرچه نرخها بیشترمیشوند فاصله طبقاتی نیزعمیقترمیگردد. درسیستم چندنرخی گروهی از مردم که دسترسی بیشتری به سهمیههای ارزان دارند، بنزین را به قیمت پایینترمصرف یا حتی به سودتبدیل میکنند، درحالی که طبقات متوسط و پایین جامعه ناچارند بخش عمده هزینهها را ازجیب خود بپردازند. افزون براین پیچیدگی درنرخها. زمینه فساد اداری و رانت را گسترش میدهد. وقتی سه نرخ متفاوت برای یک کالا وجود داشته باشد امکان سوء استفاده ازسهمیهها، قاچاق معکوس وفروش غیرقانونی شدت میگیرد.آیا بهترنبوددولت به جایچندبرابرکردن نرخها ساختارهدفمندی یارانههارا اصلاح وسامانههای نظارتی را تقویت کند؟
ازسوی دیگرشفافیت دراطلاعرسانی این تصمیم نیزجای پرسش دارد.جزئیات نحوه تعیین سهمیههاوگروهبندی مردم مشخص نیست و چندگانگی قیمتها ناگزیر به افزایش نگرانیهای روانی و التهاب دربازار منجرخواهدشد.
جامعه خسته از گرانیهای پی درپی بیش از هرچیزبه ثبات نیازدارد،نه سیاستهای غیرشفاف و موقت که هر چندماه یکبار تغییرکنند. درنهایت سه نرخی شدن بنزین اگرچه ممکن است درظاهردرآمددولت را افزایش دهد اما در بلند مدت اعتماد عمومی را کاهش میدهد. اعتمادی که سرمایهای بسیارارزشمندترازهردرآمدنفتی است. شاید وقت آن رسیده باشد که دولت به جای بازی با عدد ورقم نرخها به سمت تصمیمات ساده، شفاف و فراگیردرحوزه انرژی حرکت کند. تصمیماتی که مردم نه تنها بفهمند، بلکه به آن باور داشته باشند.
دیدگاهتان را بنویسید