شبکیه ای که پاره یا جدا شده است!

نخست نیوز – آزاده جلالوند: همه ما حتما برای یک بار هم که شده این تجربه را داشته ایم که مژه ای به داخل چشم ما چسبیده و یا با بلند شدن گرد و خاک از روی زمین چشمهایمان شروع به سوزش کرده است. اینها می توانند یکی از بدترین حسهایی باشند که ما تجربه می کنیم. تنها چنین زمانهایی است که متوجه می شویم چشمهای ما چقدر حساس هستند و اگر به درستی کار نکنند، ما را از چه نعمت بزرگی بی بهره می کنند. یکی از بیماری های شایعی که در صورت عدم درمان حتی می تواند منجر به نابینایی افراد شود، پارگی یا جداشدگی در شبکیه چشم ها است. برای اینکه با علایم و نحوه درمان این بیماری حائز توجه، آشنا شوید «دکتر احمد میرشاهی»، جراح و متخصص چشم، فوق تخصص شبکیه و لیزر، و همچنین استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران در این رابطه مطالب مفیدی را در اختیار ما قرار داده است که در متن زیر می خوانید.

شبکیه ای که همیشه گرسنه است!

همه ما وقتی به شکل ظاهری چشم ها فکر می کنیم تنها رنگ عنبیه افراد در ذهن ما نقش می بندد اما یکی از مهمترین و داخلی ترین لایه های کره چشم ما را شبکیه تشکیل می دهد. نور محیط اطراف از طریق قرنیه چشم های ما و با عبور از مردمک به سمت عدسی داخلی چشمها می تابد، در اینجا عدسی ها نور را به صورت متمرکز به سمت شبکیه چشم ما می فرستند تا از این طریق تصویر واضحی بر روی شبکیه ایجاد شود. باید به این نکته نیز اشاره کرد که در کره چشم ما بافتی خارجی وجود دارد که مسئول تغذیه شبکیه است و اگر به هر دلیلی در این لایه اختلالی ایجاد شود، می تواند باعث تخریب سلولی چشم ما شود. به این اتفاق حالت جداشدگی شبکیه می گویند و به همین دلیل است که درمان زود هنگام از اهمیت بالایی برخوردار است و با عدم درمان، مشکل ایجاد شده قابل برگشت نخواهد بود.

وقتی چشمها به شما هشدار می دهند!

قبل از هر چیز باید در اینجا به موضوع مهمی اشاره کنیم، اگر به هر دلیلی پرده شبکیه چشمها آسیب دیده و پاره شوند باید فورا درمان را شروع کرد. در این حالت چشمهای ما علامتهای مهمی را بروز می دهند که ما معمولا به آنها توجهی نداریم. چشم ما وقتی در مرحله پارگی شبکیه قرار می گیرد، قبل از اینکه جدایی شبکیه اتفاق بیافتد، علایم قابل توجهی را از خود نشان می دهد. این علایم شامل دیدن نقاط سیاه رنگ در میدان بینایی فرد است. این نقاط با اشکالی مانند مو، دانه، تار عنکبوت و غیره ظاهر می شوند. به این حالت مگس پَران یا «Floater» گفته می شود. مگس پران ها بیشتر در مواقعی دیده می شوند که چشمها در حرکت هستند. دلیل ایجاد مگس پران ها کدر شدن بافت ژله ای است که نقش پرکننده، فرم دهنده و قوام چشمهای ما را ایفا می کند، که به این قسمت از چشمها زُجاجیه می گویند.

این علامت ها را دست کم نگیرید!

لازم به ذکر است علائم مهمی دیگری نیز وجود دارند که خبر از احتمال پارگی شبکیه چشمها را می دهند. این موارد اصابت ضربه مستقیم به چشم، بالا رفتن سن، عوامل محیطی و غیره را شامل می شود. در این حالت امکان آبکی شدن زجاجیه وجود دارد و همین مسئله ممکن است باعث پارگی شبکیه شود. قبل از پارگی شبکیه در این مقطع چشمها علائم مهمی را بروز می دهند، فرد در فضاهای تاریک جرقه های را می بیند. به این جرقه ها که خود به خود بوجود می آیند فِلَشینگ «Flashing» گفته می شود. درواقع علت بوجود آمدن فلشینگها ایجاد فشار و کشش بر روی شبکیه است. اگر تمامی علایمی که تاکنون به آنها اشاره شد را دارا هستید و این قضیه با کاهش میزان دید شما نیز همراه شده است، احتمال ایجاد پارگی در شبکیه چشم شما بالا می رود. پس این علایم ساده را حتما جدی بگیرید و سریعا به دکتر متخصص چشم مراجعه کنید.

وقت طلاست و درمان واجب!

اگر به موقع برای درمان پارگی و جداشدگی شبکیه اقدام کنید، تنها با درمانهای سرپایی و انواع لیزر مشکل شما قابل حل خواهد بود. اما اگر این کارها را پشت گوش بیندازید، به دنبال پارگی شبکیه آب به زیر آن نفوذ کرده و باعث جداشدگی شبکیه چشم می شود. همین مسئله می تواند باعث اختلال در میدان دید افراد شود. برای نمونه و بر اساس محل قرارگیری پارگی شبکیه، فرد ممکن است سر و گردن اطرافیانش را دیده، اما نمی تواند پایین تنه آنها را رویت کند! علاوه بر آن عدم درمان می تواند رفته رفته منجر به تحلیل چشمها و تاثیر منفی در زیبایی چهره بیماران شود. همچنین اگر مراحل بیماری پیشرفته تر شود، متاسفانه نابینایی و تخلیه چشم دگیر نیز اتفاق خواهد افتاد. اینجاست که توجه به علایم بیماری از اهمیت بالایی برخوردار است، پس باید درمان را حتما جدی بگیرید!

چه کسانی در دایره هدف قرار می گیرند؟!

شاید این سوال شما هم باشد که آیا افراد خاصی هستند که نسبت به دیگران بیشتر مستعد پارگی و یا جداشدگی شبکیه چشم باشند! در جواب باید گفت افراد نزدیک بینی که نمره عینک آنها از عدد 3 گذشته است و الاخصوص بالاتر از عدد 6 را نشان می دهد، در این دسته قرار می گیرند. همچنین افرادی که با بیماری دیابت دست و پنجه نرم می کنند، یا بیماری های خاص روانی که ممکن است ناخواسته و یا نادانسته با دستشان فشار زیادی را به چشمانشان وارد کنند، می تواتند موجب پارگی شبکیه چشمها شوند. در اینجا باید به کهولت سن و افراد بالای 70 سال نیز اشاره کرد. علاوه بر این  برخی از کسانی که جراحی آب مروارید انجام داده اند، و درنهایت شغلهایی که در آنها ممکن است به چشم ضربه وارد شود، مانند رزمی کاران، بوکسورها و …، می توانند بیشتر در معرض پارگی یا جداشدگی شبکیه چشمها قرار گیرند. در پایان باید به این نکته اشاره کرد که اگر فکر می کنید شما نیز مستعد این بیماری هستید، یک بار هم که شده برای چکاپ و دیدن شبکیه چشم به پزشک متخصص آن مراجعه کنید!